Infekcje układu oddechowego u psów – jak rozpoznać i leczyć zapalenie płuc?

Czym jest zapalenie płuc u psa?

Zapalenie płuc to poważna choroba układu oddechowego, która może prowadzić do groźnych powikłań, a nawet zagrożenia życia psa. Jest to stan zapalny pęcherzyków płucnych oraz otaczających je tkanek, spowodowany infekcją bakteryjną, wirusową, grzybiczą lub aspiracyjną (wynikającą z dostania się ciał obcych lub treści pokarmowej do płuc).

Choroba ta dotyka psy w każdym wieku, ale szczególnie narażone są szczenięta, psy starsze, osłabione oraz rasy brachycefaliczne, które mają predyspozycje do problemów z oddychaniem. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są kluczowe dla skutecznego powrotu do zdrowia.

Przyczyny zapalenia płuc u psów

Zapalenie płuc może mieć różne przyczyny, zależnie od rodzaju infekcji oraz czynników predysponujących. Do najczęstszych należą:

Infekcje bakteryjne

  • Wywołane przez bakterie, takie jak Bordetella bronchiseptica, Streptococcus, Escherichia coli, Pseudomonas czy Klebsiella.
  • Często występują po przeziębieniu lub w przebiegu innych infekcji układu oddechowego.
  • Mogą być powikłaniem kaszlu kenelowego.

Infekcje wirusowe

  • Powodowane przez wirusy, takie jak wirus nosówki, adenowirus typu 2 czy wirus paragrypy.
  • Wirusy osłabiają układ odpornościowy i ułatwiają rozwój zakażeń bakteryjnych.

Zapalenie płuc na tle grzybiczym

  • Może wystąpić u psów przebywających w wilgotnych warunkach lub w regionach endemicznych dla infekcji grzybiczych (Blastomyces, Histoplasma).
  • Objawy mogą rozwijać się powoli i są często oporne na antybiotyki.

Zapalenie płuc aspiracyjne

  • Powodowane dostaniem się treści pokarmowej, wody, śliny lub ciał obcych do płuc.
  • Występuje często u psów z zaburzeniami połykania, refluksem żołądkowym, porażeniem krtani lub po wymiotach.

Alergiczne i toksyczne zapalenie płuc

  • Występuje w wyniku reakcji na alergeny, toksyny chemiczne lub dym.
  • Może powodować przewlekłe stany zapalne w płucach.

Objawy zapalenia płuc u psa

Zapalenie płuc może mieć przebieg łagodny lub ciężki, a objawy mogą się różnić w zależności od przyczyny i stopnia zaawansowania choroby. Najczęstsze symptomy to:

  • Kaszel – mokry, produktywny lub suchy i męczący.
  • Przyspieszone i utrudnione oddychanie – pies może oddychać szybko, mieć rozszerzone nozdrza i napięte mięśnie brzucha.
  • Świszczący lub charczący oddech – wynika z nagromadzenia wydzieliny w drogach oddechowych.
  • Osłabienie i apatia – pies jest ospały, mniej chętny do aktywności.
  • Gorączka – temperatura ciała może wzrosnąć powyżej 39,5°C.
  • Brak apetytu i utrata masy ciała – osłabienie organizmu i trudności w oddychaniu mogą prowadzić do braku zainteresowania jedzeniem.
  • Zasinienie błon śluzowych – niedotlenienie organizmu może prowadzić do sinienia języka i dziąseł.
  • Wymioty i odruch wymiotny – mogą wystąpić w przypadku zapalenia płuc aspiracyjnego.

W ciężkich przypadkach może dojść do niewydolności oddechowej, co wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej.

Diagnostyka zapalenia płuc u psa

W celu potwierdzenia diagnozy weterynarz może przeprowadzić następujące badania:

  • Osłuchiwanie płuc – może ujawnić trzeszczenia, rzężenia i inne nieprawidłowe dźwięki świadczące o obecności płynu w płucach.
  • RTG klatki piersiowej – pozwala ocenić stopień zaawansowania zapalenia płuc oraz wykryć ewentualne zmiany w płucach.
  • Badanie krwi – morfologia i biochemia mogą wykazać podwyższony poziom białych krwinek oraz inne parametry wskazujące na infekcję i stan zapalny.
  • Badanie gazometryczne – określa poziom tlenu we krwi i ocenia stopień niedotlenienia.
  • Bronchoskopia i pobranie wydzieliny oskrzelowej – umożliwia identyfikację patogenów odpowiedzialnych za infekcję i dobór odpowiednich leków.

Leczenie zapalenia płuc u psa

Leczenie zapalenia płuc zależy od jego przyczyny oraz stopnia zaawansowania choroby. W większości przypadków stosuje się terapię farmakologiczną i wspomagającą.

Farmakoterapia

  • Antybiotyki – w przypadku infekcji bakteryjnej podaje się antybiotyki o szerokim spektrum działania (np. amoksycylina z kwasem klawulanowym, enrofloksacyna).
  • Leki przeciwzapalne – zmniejszają stan zapalny w płucach i łagodzą objawy.
  • Leki rozszerzające oskrzela (np. teofilina, salbutamol) – pomagają poprawić przepływ powietrza do płuc.
  • Leki mukolityczne i wykrztuśne – wspomagają usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych.
  • Leki przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze – stosowane w przypadku infekcji wirusowych lub grzybiczych.

Terapia wspomagająca

  • Tlenoterapia – stosowana u psów z ciężką dusznością i niedotlenieniem.
  • Nawadnianie i kroplówki – pomagają w utrzymaniu prawidłowej gospodarki elektrolitowej i nawodnienia organizmu.
  • Odpowiednia dieta – wysokoenergetyczna i łatwostrawna karma wspiera organizm w walce z infekcją.
  • Fizjoterapia oddechowa – delikatne oklepywanie klatki piersiowej może pomóc w usuwaniu wydzieliny z płuc.

Zapalenie płuc u psa jest poważnym schorzeniem, które wymaga szybkiej diagnozy i leczenia. Psy osłabione, starsze oraz rasy brachycefaliczne są szczególnie narażone na ciężki przebieg choroby, dlatego ważne jest monitorowanie ich stanu zdrowia.

Regularne wizyty u weterynarza, odpowiednia profilaktyka, unikanie wychłodzenia i kontaktu z chorymi zwierzętami mogą pomóc w zapobieganiu zapaleniu płuc. Wczesne rozpoznanie objawów i wdrożenie leczenia znacząco zwiększają szanse na pełne wyleczenie i poprawę komfortu życia psa.