Czym jest kardiomiopatia przerostowa?
Kardiomiopatia przerostowa (HCM – Hypertrophic Cardiomyopathy) to choroba serca, w której dochodzi do przerostu mięśnia sercowego, zwłaszcza lewej komory. Zwiększona grubość ścian serca powoduje zmniejszenie objętości komory, co prowadzi do zaburzeń w przepływie krwi i upośledzonej pracy serca.
Choć kardiomiopatia przerostowa jest częściej diagnozowana u kotów, zdarza się również u psów. Choroba ta jest trudna do wykrycia we wczesnym stadium, a jej objawy często są mylone z innymi schorzeniami układu krążenia. Bez odpowiedniego leczenia może prowadzić do niewydolności serca i nagłej śmierci zwierzęcia.
Przyczyny kardiomiopatii przerostowej u psów
Dokładne przyczyny rozwoju kardiomiopatii przerostowej nie są w pełni poznane, ale wskazuje się na kilka czynników, które mogą mieć wpływ na rozwój choroby:
- Predyspozycje genetyczne – choć HCM częściej występuje u kotów, u psów niektóre rasy mogą być bardziej narażone na rozwój tej choroby. Rzadkie przypadki odnotowano u rasy doberman, boxer, dalmatyńczyk i owczarek niemiecki.
- Nadciśnienie tętnicze – przewlekłe podwyższone ciśnienie krwi może powodować przerost mięśnia sercowego.
- Choroby endokrynologiczne – nadczynność tarczycy (rzadka u psów) może wpływać na rozwój przerostu serca.
- Wady serca i nieprawidłowości zastawek – mogą prowadzić do zwiększonego obciążenia mięśnia sercowego i jego stopniowego przerostu.
- Nieprawidłowa dieta – długotrwały niedobór tauryny i L-karnityny w diecie może wpływać na stan mięśnia sercowego.
Objawy kardiomiopatii przerostowej
Kardiomiopatia przerostowa rozwija się powoli i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów. W miarę postępu choroby pojawiają się symptomy związane z niewydolnością serca:
- Duszność i przyspieszony oddech – trudności w oddychaniu, szczególnie po wysiłku, mogą być pierwszym sygnałem choroby.
- Nietolerancja wysiłku – pies szybko się męczy, unika długich spacerów i zabawy.
- Kaszel – może wynikać z obrzęku płuc lub ucisku powiększonego serca na drogi oddechowe.
- Omdlenia i utrata przytomności – niedotlenienie mózgu w wyniku niewystarczającego przepływu krwi może prowadzić do nagłych omdleń.
- Sinienie błon śluzowych – siny kolor dziąseł i języka może wskazywać na niedostateczne natlenienie organizmu.
- Zaburzenia rytmu serca – mogą występować kołatanie serca i nieregularne tętno.
- Wodobrzusze i obrzęki kończyn – w późniejszych stadiach choroby może dochodzić do gromadzenia się płynów w jamie brzusznej i kończynach.
W niektórych przypadkach pierwszym objawem HCM może być nagła śmierć sercowa, co czyni tę chorobę szczególnie niebezpieczną i trudną do wykrycia we wczesnych stadiach.
Diagnostyka kardiomiopatii przerostowej
Ze względu na niespecyficzne objawy, diagnostyka HCM wymaga przeprowadzenia szczegółowych badań kardiologicznych:
- Osłuchiwanie serca – weterynarz może wykryć szmery sercowe lub nieregularny rytm pracy serca.
- Echokardiografia (USG serca) – najważniejsze badanie w diagnostyce HCM. Umożliwia ocenę grubości ścian serca, objętości komór i funkcji skurczowej.
- EKG (elektrokardiografia) – pozwala wykryć arytmie i inne zaburzenia rytmu serca.
- RTG klatki piersiowej – może ujawnić powiększenie serca i obecność płynu w płucach.
- Pomiar ciśnienia krwi – pomocny w wykrywaniu nadciśnienia, które może przyczyniać się do rozwoju choroby.
- Badania krwi – ocena poziomu elektrolitów, markerów sercowych (NT-proBNP) oraz funkcji tarczycy i nerek.
Leczenie kardiomiopatii przerostowej u psa
Nie istnieje metoda całkowitego wyleczenia HCM, ale odpowiednia terapia może spowolnić postęp choroby i poprawić komfort życia psa.
Farmakoterapia
- Beta-blokery (atenolol, propranolol, metoprolol) – zmniejszają częstość akcji serca, co pozwala na bardziej efektywne napełnianie komór serca.
- Blokery kanału wapniowego (diltiazem) – pomagają zmniejszyć napięcie mięśnia sercowego i poprawiają funkcję skurczową.
- Inhibitory ACE (enalapryl, benazepryl) – rozszerzają naczynia krwionośne i zmniejszają obciążenie serca.
- Leki moczopędne (furosemid, spironolakton) – stosowane w celu zmniejszenia zatrzymywania płynów i złagodzenia objawów niewydolności serca.
- Leki przeciwarytmiczne (sotalol, amiodaron) – pomagają kontrolować zaburzenia rytmu serca.
Zmiany w diecie i stylu życia
- Dieta niskosodowa – zmniejsza zatrzymywanie wody i redukuje obciążenie serca.
- Suplementacja tauryny i L-karnityny – może być korzystna w niektórych przypadkach HCM, szczególnie u ras predysponowanych do niedoborów.
- Unikanie stresu i intensywnego wysiłku – psy z HCM nie powinny być narażone na nadmierny stres, ponieważ może on wywołać nagłe pogorszenie stanu zdrowia.
Regularna kontrola weterynaryjna
Psy z kardiomiopatią przerostową powinny być pod stałą opieką weterynaryjną. Regularne badania serca i monitorowanie postępu choroby pozwalają na odpowiednie dostosowanie leczenia i uniknięcie poważnych powikłań.
Kardiomiopatia przerostowa u psów jest rzadką, ale poważną chorobą, która może prowadzić do niewydolności serca i nagłej śmierci. Wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie mogą jednak znacznie poprawić jakość życia psa i opóźnić rozwój choroby. Właściciele powinni zwracać uwagę na wszelkie niepokojące objawy i regularnie kontrolować stan zdrowia swojego pupila, szczególnie jeśli należy on do rasy predysponowanej do problemów kardiologicznych.