Co to jest kardiomiopatia rozstrzeniowa?
Kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM – Dilated Cardiomyopathy) to jedno z najczęstszych schorzeń serca występujących u psów, szczególnie u ras dużych i olbrzymich. Jest to choroba mięśnia sercowego, w której dochodzi do osłabienia jego skurczu, prowadzącego do rozstrzeni (poszerzenia) komór serca. W efekcie serce nie jest w stanie skutecznie pompować krwi, co powoduje niewydolność krążeniową i niedotlenienie narządów.
Choroba ta rozwija się powoli i przez długi czas może pozostawać niezauważona. Wczesna diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia mogą znacząco poprawić jakość życia psa i wydłużyć jego przeżycie.
Przyczyny kardiomiopatii rozstrzeniowej u psów
Dokładne przyczyny DCM nie są w pełni poznane, ale istnieje kilka czynników, które mogą przyczyniać się do rozwoju tej choroby:
- Predyspozycje genetyczne – niektóre rasy psów są bardziej narażone na rozwój tej choroby. Do grupy wysokiego ryzyka należą:
- Dobermany
- Dogi niemieckie
- Nowofundlandy
- Boksery
- Golden retrievery
- Owczarki niemieckie
- Bernardyny
- Setery irlandzkie
- Niedobory żywieniowe – niedobór tauryny i L-karnityny w diecie może zwiększać ryzyko rozwoju DCM, zwłaszcza u niektórych ras, takich jak cocker spaniele.
- Infekcje wirusowe i bakteryjne – niektóre infekcje mogą prowadzić do uszkodzenia mięśnia sercowego i jego osłabienia.
- Choroby endokrynologiczne – niedoczynność tarczycy może prowadzić do zaburzeń pracy serca i przyczyniać się do rozwoju kardiomiopatii.
- Przewlekłe nadciśnienie tętnicze – wysokie ciśnienie krwi może prowadzić do przeciążenia serca i jego stopniowego osłabienia.
Objawy kardiomiopatii rozstrzeniowej
Objawy DCM mogą pojawiać się stopniowo i często są mylone z ogólnym osłabieniem organizmu lub starzeniem się psa. Warto zwrócić uwagę na następujące symptomy:
- Nietolerancja wysiłku – pies szybciej się męczy, unika aktywności i niechętnie wychodzi na spacery.
- Przyspieszony oddech i duszność – serce nie pompuje wystarczającej ilości krwi, co powoduje niedotlenienie organizmu i zwiększoną częstość oddechów.
- Kaszel – może wynikać z nagromadzenia płynu w płucach (obrzęk płuc) i ucisku powiększonego serca na drogi oddechowe.
- Zasinienie błon śluzowych – niedotlenienie prowadzi do sinienia dziąseł i języka.
- Omdlenia i zawroty głowy – spowodowane chwilowym niedotlenieniem mózgu.
- Powiększenie brzucha (wodobrzusze) – wynik gromadzenia się płynu w jamie brzusznej w wyniku niewydolności prawej komory serca.
- Zaburzenia rytmu serca – kołatanie serca, arytmia i nierówne tętno mogą wskazywać na poważne problemy kardiologiczne.
Choroba może przebiegać bezobjawowo przez wiele miesięcy, a pierwsze widoczne symptomy często pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium.
Diagnostyka kardiomiopatii rozstrzeniowej
W celu potwierdzenia DCM konieczne jest przeprowadzenie kompleksowych badań kardiologicznych. Weterynarz może zalecić:
- Osłuchiwanie serca – wykrycie szmerów sercowych lub arytmii.
- Echokardiografię (USG serca) – najważniejsze badanie pozwalające ocenić wielkość komór serca, ich kurczliwość oraz obecność płynu w osierdziu.
- EKG (elektrokardiografię) – pozwala wykryć zaburzenia rytmu serca, które często towarzyszą DCM.
- RTG klatki piersiowej – umożliwia ocenę wielkości serca oraz obecności płynu w płucach.
- Badanie poziomu biomarkerów sercowych (NT-proBNP, troponina I) – pomaga ocenić stopień uszkodzenia mięśnia sercowego.
- Badanie krwi – pozwala wykryć ewentualne niedobory tauryny i L-karnityny oraz ocenić stan nerek i wątroby.
Leczenie kardiomiopatii rozstrzeniowej u psa
DCM jest chorobą przewlekłą i nieuleczalną, ale odpowiednie leczenie może spowolnić jej postęp i poprawić komfort życia psa.
Farmakoterapia
- Pimobendan – zwiększa siłę skurczu serca i poprawia przepływ krwi.
- Inhibitory ACE (enalapryl, benazepryl) – rozszerzają naczynia krwionośne i zmniejszają obciążenie serca.
- Leki moczopędne (furosemid, spironolakton) – pomagają usuwać nadmiar płynów i zmniejszają objawy obrzęku płuc oraz wodobrzusza.
- Beta-blokery (atenolol, karwedilol) – stosowane w przypadku arytmii i nadmiernego obciążenia serca.
- Leki przeciwarytmiczne (sotalol, amiodaron) – pomagają kontrolować zaburzenia rytmu serca.
Dieta i suplementacja
- Karma bogata w taurynę i L-karnitynę – niektóre przypadki DCM mogą wynikać z niedoborów tych substancji, dlatego ich suplementacja może być korzystna.
- Dieta niskosodowa – zmniejsza retencję wody i obciążenie serca.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 – mają działanie przeciwzapalne i wspierają pracę serca.
Regularne kontrole weterynaryjne
Psy z DCM wymagają regularnych wizyt kontrolnych, aby monitorować postęp choroby i dostosować leczenie. Zaleca się wykonywanie badań echokardiograficznych i EKG co kilka miesięcy.
Psy z kardiomiopatią rozstrzeniową mogą prowadzić stosunkowo normalne życie przez wiele miesięcy, a nawet lat, pod warunkiem odpowiedniego leczenia i kontroli weterynaryjnej. Wczesne wykrycie choroby i szybkie wdrożenie terapii mogą znacząco wpłynąć na jakość życia psa.
Właściciele psów powinni zwracać uwagę na wszelkie zmiany w zachowaniu swojego pupila, szczególnie jeśli należy on do rasy predysponowanej do DCM. Regularne badania serca i odpowiednia profilaktyka mogą pomóc w wykryciu choroby na wczesnym etapie, co zwiększa szanse na dłuższe i szczęśliwe życie czworonoga.